Uit de Atlas van A.Grolman
Het overhaalschuitje en de Bartholomeibrug bij de Lange Smeestraat
Het overhaalschuitje en de Bartholomeibrug bij de Lange Smeestraat 1902


De nieuwe Bartholomeibrug, die op de foto open staat en rechts achter van een brugwachtershuisje voorzien is, was voorjaar 1902 nagenoeg gereed, maar het overhaalschuitje dat hier sinds het midden van de negentiende eeuw dienst deed, bleef nog tot de opening van de brug - op 21 juni van dat jaar - varen.

Nadat het enige tijd ongebruikt aan de kant had gelegen, verhuisde het schuitje naar de Vaartse Rijn, waar het de verbinding verzorgde tussen de Jutfaseweg en de Helling.

In het midden van de negentiende eeuw waren er nog slechts zes bruggen over de Utrechtse singels: de Weerd- en Tolsteegbrug aan de noord- en zuidkant van de Oudegracht, de Wittevrouwen- en Maliebrug aan de oostkant bij de Biltstraat en de Maliebaan, de Catharijne- en Willemsbrug (1845) aan de westkant bij het Vredenburg en de Mariaplaats. Op andere plaatsen zoals het Paardenveld, Begijnebolwerk, Lucasbolwerk en aan het eind van de Nieuwegracht voeren overhaalschuitjes. Deze schuitjes werden vanwege het toenemende verkeer door bruggen vervangen.

Op de kaart is de techniek waarmee het schuitje werd voortbewogen zichtbaar: van links naar rechts is over de singel een kabel gespannen waarlangs de overhaalder het bootje voortbeweegt. Dit deed hij met behulp van een soort greep.

Nadat in 1872 het Stads- en Academisch Ziekenhuis aan de Catharijnesingel geopend was maakten personeel en patiënten veelvuldig van het schuitje bij de Lange Smeestraat gebruik. Dit bleek niet geheel zonder risico's te zijn, want op 8 april 1901 zonk het bootje, doordat het te zwaar beladen was. Alle inzittenden wisten veilig aan de kant te komen. Mogelijk bespoedigde dit voorval, dat de nodige ophef in de buurt en de plaatselijke pers veroorzaakte, de komst van een brug.



De Utrechtse kunstenaar Anthony E. Grolman (1843-1926) legde een enorme collectie van prentbriefkaarten, aquarellen, foto's, etsen en litho's aan. Deze geordende verzameling geeft een goed beeld van de stad Utrecht en haar directe omgeving rond 1900. Tekst: Jetty en Paul Krijnen. Reacties: P.Krijnen@casema.nl. Reproductie en restauratie: Foto Verhoeff www.verhoeff.com de pasfoto specialist Bron:Ons Utrecht